Gốm sứ bát tràng là một nét văn hóa của người việt các sản phẩm gốm sứ bát tràng đã được trong nước cũng như bạn bè quốc tế đón nhận và trân trọng, những tác phẩm gốm sứ biết bao người nâng niu và trân trọng thế nhưng để có thể tạo nên được một tác phẩm gốm sứ như thế thì quy trình và các yếu tố quyết định đến nó thì không phải anh cũng có thể nắm được.
Hôm nay chúng tôi sẽ giới thiệu đến các bạn một vài yếu tố mà chúng tôi cho rằng đã tạo nên một nét văn hóa gốm sứ việt:
1. Yếu tố men
Men gốm là một lớp thủy tinh có chiều dày từ 0,15–0,4 mm phủ lên bề mặt xương gốm. Lớp thuỷ tinh này hình thành trong quá trình nung và có tác dụng làm cho bề mặt sản phẩm trở nên sít đặc, nhẵn, bóng.
Men gốm tuy bản chất là thủy tinh nhưng phối liệu không hoàn toàn giống, bởi thủy tinh thông thường khi nấu có thể chứa trong bể khuấy cho đồng nhất và khử bọt. Men khi nóng chảy phải đồng nhất mà không cần một sự trợ giúp cơ học nào, nên phối liệu phải không có vật chất nào không thể tạo pha thủy tinh.
2. Yếu tố đất
Khác với sản phẩm gốm đất nung, sứ Bát Tràng là sản phẩm cao cấp nên đất để làm cần được tuyển chọn kỹ trước khi sản xuất sản phẩm. Với mỗi loại đất khác nhau sẽ có các đặc điểm về vật lý chịu nhiệt chịu lực khác nhau, đất sản xuất chủ yếu là đất Trúc Thôn và đất Cao lanh (kaolin).
3. Quy trình thực hiện
Người thợ gốm quan niệm hiện vật gốm không khác nào một cơ thể sống, một vũ trụ thu nhỏ trong đó có sự kết hợp hài hòa của Ngũ hành là: kim, mộc, thuỷ, hoả và thổ. Sự phát triển của nghề nghiệp được xem như là sự hanh thông của Ngũ hành mà sự hanh thông của Ngũ hành lại nằm trong quá trình lao động sáng tạo với những quy trình kĩ thuật chặt chẽ, chuẩn xác.
4. Đôi tay khéo léo của nghệ nhân
Ngoài các yếu tố trên thì đôi tay khéo léo của các nghệ nhân chúng tôi cũng chính là một yếu tố quyết định không hề nhỏ, bởi chính những đôi tay đó nó đã tạo nên những tác phẩm để đời được bạn bè gần xa đón nhận và nâng niu.
Ngoài các yếu tố trên thì việc cho ra một tác phẩm gốm sứ còn thêm nhiều yếu tố khác nữa nhưng trên đó là các yếu tố cốt yếu cần phải có để tạo ra một sản phẩm tinh tế và hoàn hảo nhất.